Kat ademt zwaar: veelvoorkomende oorzaken en oplossingen voor jouw kat

Inleiding tot ademhalingsproblemen

Een gezonde kat ademt in rust gemiddeld 10–30 keer per minuut. Tel thuis eens mee wanneer je kat slaapt of rustig ligt.

Merk je zware ademhaling, versnelde ademhaling of ademt je kat met open bek? Dan kan er meer aan de hand zijn en is het slim om snel te handelen. Zware ademhaling kan ook een teken zijn van stress of andere aandoeningen, zoals schildklierproblemen.

Ademhalingsproblemen bij katten worden vaak veroorzaakt door hartproblemen, infecties of een vreemd voorwerp in neus of luchtwegen. Soms is de oorzaak milder, zoals warmte of stress na spelen.

Het belangrijkste is de onderliggende oorzaak te vinden en te behandelen. Een dierenarts kan met onderzoek het probleem vast stellen en gericht behandelen.

Laat een kat met ademhalingsproblemen altijd door een dierenarts beoordelen, zeker als de symptomen verergeren of niet snel normaliseren.

Kat ademt zwaar: wanneer is het zorgelijk?

Na rennen of spelen kan zware ademhaling onschuldig zijn als de ademhaling binnen enkele minuten normaliseert.

Bij warm weer kan een kat even hijgen of onregelmatig ademen. Dit is normaal als de kat goed drinkt. Zorg altijd voor schaduw en vers water en let op symptomen als sloomheid en warme neus.

Houd je kat extra in de gaten bij extreme hitte. Zie je versnelde ademhaling, sloomheid en droge slijmvliezen of een erg warme mond en neus? Denk aan oververhitting en bel je dierenarts.

Lichamelijke oorzaken van ademhalingsproblemen

Warmte en inspanning veroorzaakt soms kortdurende benauwdheid. Geef je kat rust in een koele ruimte met frisse lucht.

Een vreemd voorwerp (grasaar) in neus of luchtpijp veroorzaakt niezen, harde geluiden of piepende geluiden en soms hoesten. Laat een dierenarts de neus en luchtwegen controleren.

Sommige honden en de hond in huis kunnen grasaren meenemen; die komen soms in de neus van katten terecht.

Kat ademt snel of oppervlakkig (“kat ademt”)

Een kat ademt te snel wanneer je meer dan 30 ademhalingen per minuut telt in rust. Dat is een duidelijke symptoom van ademhalingsproblemen.

Let ook op bewegen van buik en borst, mond open, geluiden bij het ademen, of blauwe slijmvliezen. Dit kan op ernstigere benauwdheid duiden.

Kat hoest en maakt geluid: infecties & parasieten

Kat hoest? Infecties zoals longontsteking veroorzaakt koorts, hoesten, versnelde ademhaling en sufheid. Ook longen-geluiden kunnen hoorbaar zijn.

Longwormen veroorzaakt vaak hoesten, ademhalingsproblemen en soms piepende geluiden. Ontwormen gebeurt gericht; jouw dierenarts kan testen en behandelen.

FIP (Feline Infectieuze Peritonitis) kan zware ademhaling geven door vocht in borstkas of buikholte; FIP is ernstig en niet te genezen. Bespreek opties en comfort met je dierenarts. Feline Infectieuze Peritonitis (FIP) kan leiden tot zware ademhaling bij katten en is niet te genezen.

Hypertrofische cardiomyopathie (HCM)

Hypertrofische cardiomyopathie is de meest voorkomende hartaandoening bij katten. Hierbij wordt de hartspier van de linker kamer dikker.

Door die verdikking vult het hart slechter; er stroomt niet genoeg bloed rond en er kan vocht in de longen of borstkas ontstaan. Dat geeft ernstige benauwdheid en versnelde ademhaling.

Zichtbare symptomen treden vaak laat op: sloomheid, minder eten, sneller ademen en soms hoesten. Katten met hartproblemen zijn vaak lusteloos en hebben een verminderde eetlust. Het hart en de bloedvaten moeten dan extra hard werken.

De diagnose stelt de dierenarts met luisteren naar het hart, röntgen (longen), echo van hart en soms bloedonderzoek. De behandeling bestaat uit medicatie die het hart functioneler laat werken en het vocht vermindert. De behandeling van hypertrofische cardiomyopathie bestaat uit medicatie die het hart functioneler laat werken.

Laat je kat met HCM regelmatig controleren; hartproblemen komen vaker voor bij oudere katten, maar ook jonge katten kunnen HCM ontwikkelen.

Kat last van astma, anatomie of een vreemd voorwerp

Een kat last van astma kan acute benauwdheid krijgen met hijgen, hoesten en moeite met ademen door vernauwde bronchiën. Inhalatie-medicatie kan helpen; laat dit door je dierenarts instellen.

Problemen in neus, strottenhoofd of luchtwegen maken inademen lastig en geven harde geluiden. Soms zit er poliepweefsel in de neus.

Zeldzamer maar ernstig: hernia diafragmatica (scheur in middenrif) waardoor buikorganen de longen verdringen. Dit is een spoedgeval dat operatief te behandelen is.

Wanneer naar de dierenarts?

Direct bellen bij ernstige benauwdheid, mond open bij ademen, blauwige slijmvliezen, veel vochtgeluiden over de longen, of als je kat ademt snel in rust.

Neem ook contact op als de oorzaak onduidelijk is, de symptomen langer aanhouden, of wanneer je kat hoest en je twijfelt. Bij mensen wachten we soms af, maar bij katten kan het snel misgaan.

Heb je naast benauwdheid ook koorts, braken of diarree gezien? Dat helpt de dierenarts de onderliggende oorzaak te vinden.

Thuis eerste hulp (geen vervanging voor een dierenarts)

Breng je kat meteen naar een koele, goed geventileerde ruimte en beperk stressprikkels. Raak de neus en mond zo min mogelijk aan.

Tel de ademhalingen, noteer symptomen en geef geen eigen medicijnen van honden of hond. Die zijn vaak ongeschikt voor katten.

Handige producten die comfort geven

Een rustige leefomgeving kan ademhalingsproblemen verlichten. Een grote open kattenbak met lage instap verlaagt stress en inspanning rond de bak.
— Tip: Open kattenbakken en kattenbakken met lage instap.

Kies een zachte kattenbakvulling met weinig stof; stof kan de neus en luchtwegen prikkelen en hoesten uitlokken.
— Tip: Zachte kattenbakvulling.

Wil je minder schoonmaakstress? Een automatische kattenbak houdt de bak hygiënisch, wat prettig is voor longen en neus bij gevoelige katten.

Samengevat

Ademhalingsproblemen hebben veel oorzaken: van warmte en vreemd voorwerp in neus of luchtpijp, tot infecties, astma en hartproblemen zoals hypertrofische cardiomyopathie.

Herken symptomen zoals versnelde ademhaling, zware ademhaling, geluiden bij het ademen en sloomheid, en schakel je dierenarts op tijd in.

Met de juiste diagnose en zorg kan jouw kat – en zijn longen, hart en luchtwegen – weer comfortabel ademen.